Malatya Turgut Özal Üniversitesi Kayısı ve Kayısı Ürünleri Geliştirme Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından yayımlanan Zirai Don Raporu, 12-13 Nisan 2025 tarihlerinde Türkiye genelinde etkili olan ani sıcaklık düşüşlerinin tarımsal üretim üzerindeki etkilerini detaylı bir biçimde ortaya koydu.
Rapora göre, Malatya başta olmak üzere Elazığ, Kahramanmaraş ve Sivas illerini de içine alan bölgede sıcaklıklar -13,9°C ile -1,5°C arasında değişti. Takip eden günlerde ise sıcaklıklar -4,8°C ile 2,3°C arasında ölçüldü. Bu ani düşüşler özellikle kayısı üretiminde çiçeklenme ve meyve tutumu dönemine denk geldiği için ürün kaybı %100’e yaklaşan seviyelere ulaştı.
Zirai donun sadece kısa vadeli değil, aynı zamanda ağaç fizyolojisinde uzun vadeli etkiler bırakabileceği, mevcut yılın ürün verimliliğini olduğu kadar gelecek yıllardaki üretim potansiyelini de düşürebileceği vurgulandı. Don nedeniyle bitkilerde doku zararları, sürgün kurumaları ve hastalıklara karşı direnç azalması gibi çok boyutlu sorunlar gözlemlendi.
ÜRETİCİYE BİLGİLENDİRME VE DEVLET DESTEĞİ
Malatya Turgut Özal Üniversitesi tarafından yapılan açıklamada Ziraat Fakültesi aracılığıyla üreticilere yönelik kısa süre içinde kapsamlı bir bilgilendirme toplantısı düzenleneceğini belirtildi. Toplantıda zirai donla mücadele, budama, bakım süreçleri ve hasat sonrası iyileştirme planları detaylı anlatılacak denildi.
Yine MTÜ tarafından yapılan açıklamada Tarım ve Orman Bakanlığı ekipleri tarafından sürdürülen hasar tespit çalışmalarının ardından zararın boyutlarının netleşeceği kaydedilirken, üreticilere TARSİM başta olmak üzere ilgili kurumlara resmi başvurularını eksiksiz şekilde yapmaları çağrısı yapıldı.
FİYATLARDA DALGALANMA OLACAK
Raporda ayrıca, 2025 yılı kayısı rekoletesinde ciddi düşüş beklendiği ve bu durumun piyasa fiyatlarında dalgalanmalara yol açabileceği belirtildi. Ayrıca MTÜ raporunda yaşanan don olayının, üretim maliyetlerini artıracağı ve ekonomik sürdürülebilirliği tehdit edeceği vurgulandı.
